Oplossing Oekraïne nog ver weg, maar ‘het lijkt of Rusland tijd koopt’

Aan de Grens met Oekraïne staan ​​​​op dit moment meer dan 100.000 Russische militairen en er zijn ook troepen in Bielorussia gestationeerd. Europa en de Verenigde Staten vertrouwen het niet. Tutte le reazioni sul mercato russo della scuola NAVO durante la settimana aperta verso l’Oost-Europese lidstaten.

Russo è verworpen

Het belangrijkste doel van Rusland è: Oekraïne mag nooit NAVO-lid worden, en de NAVO moet troepen weghalen uit Oost-Europese lidstaten. Het is een gevoelig punt voor Rusland, omdat Oekraïne tot 1991 bij de Sovjet-Unie hoorde. Daarna zocht Oekraïne, tot spijt van Rusland, destrieri meer toenadering tot het Westen.

Maar de Russische eis om Oekraïne definitief uit te sluiten van de NAVO, è verworpen. Het militair bondgenootschap heeft een opendeurenbeleid: nieuwe landen mogen zich aanmelden en de NAVO mag dit niet van tevoren uitsluiten. Een land als Rusland kan dat niet tegenhouden.

Joe Biden waarschuwt al voor een invasie van Oekraïne in febbraio. De Verenigde Staten en het Verenigd Koninkrijk nemen het zekere voor het onzekere: Ambassadepersoneel en hun familieleden worden geëvacueerd come Oekraine. De Europese Unie (en dus ook Nederland) è nog niet van plan burgers terug te halen.

Intussen is het Nederlandse kabinet bezig met noodscenario’s voor het geval er een gastekort optreedt. La Russia è namelijk een belangrijke gasleverancier: wat als die gaskraan door dit conflitti ineens wordt dichtgedraaid?

Kortom, in het Westen wordt rekening gehouden met het ergste. Vanuit Russia klinkt juist een andere toon. “Wij willen geen oorlog”, zei de Russische ministro van Buitenlandse Zaken Sergej Lavrov gisteren. Maar hij herhaalde ook ‘dat zijn land niet zal toelaten dat de belangen of de veiligheid geschaad worden’.

Volgens Lavrov is het Westen maar weinig flexibel: “Als zij hun standpunten niet aanpassen, zullen wij dat ook niet doen. En in dat geval zie ik geen ruimte voor een compromis.”

Druk van de ketel?

Een oplossing zoals Rusland die voor ogen had, lijkt er inderdaad niet te komen. Toch lijkt de ontwikkeling van afgelopen week redelijk positief, zegt Rob de Wijk, expert op het gebied van internationale betrekkingen en veiligheidszaken. “De harde eisen van Rusland zijn door de VS en de NAVO verworpen. Toch zegt Rusland wel de deur open te houden voor verder overleg. Dat vind ik een redelijk positieve reactie, al heb je bij deze crisis wel te maken met dagkoersen. Het kan elke dag anders zijn.”

Ook Rusland-corrisponde Eva Hartog denkt dat de druk van de ketel is. “Het lijkt alsof Rusland tijd koopt. Een woordvoerder van Poetin laat weten dat het tijd zal kosten om naar de voorstellen van de NAVO te kijken. Dat suggereert dat Rusland vooralsnog de weg van de diplomatie kiest”, zegt Hartog.

Wat mogelijk een rol speelt, zijn de Olympische Winterspelen in Cina, een goede bondgenoot van Rusland. Hartog: “Mogelijk is Rusland gevraagd zich koest te houden tot na de Spelen, om het feetje niet te verpesten. Maar weweten niet of dat daadwerkelijk de reden is.”

Diario dei poeti

Een grote invasie van Oekraïne, die ziet De Wijk op dit moment niet gebeuren. “Niemand weet wat Rusland van plan is. Hoe dit gaat aflopen, ligt er maar net aan hoe de onderhandelingen gaan. Ik denk dat het daarbij belangrijk is dat het Westen ook naar Rusland luistert.”

Volgens Hartog kan het Westen nu niet veel doen. “Als Rusland Oekraïne wil binnenvallen, dan zullen ze dat doen. Ongeacht met welke sancties het Westen komt. Poetin heeft zijn eigen agenda en die voert hij door”, zegt Hartog.