Stel dat je met een of andere ellendeling aveva afgesproken dit weekend bij het eerste ochtendgloren op een afgelegen veldje te duelleren, hoe laat avevo io dan moeten melden? Kwart sopra acht? Compri il tuo? Niet veel eerder natuurlijk want om half acht had je elkaar niet kunnen vinden.
Su deze kwestie moet vertaler Charles B. Timmer round 1989 hebben nagedacht toen hij Poesjkins gedicht Jewgeni Onegin van aantekeningen voorzag. In het verhaal besluiten de vrienden Lenski en Onegin tot een duel dat round 27 januari zal plaatsvinden. Il secondoant wekt hem op de kwade dag om kwart over zes omdat-ie bang is dat Onegin allang op het afgesproken terrein staat. “Nogal zonderling”, schrijft Timmer kribbig. Wat aveva Onegin daar in het stikdonker te zoeken? Het vroor dat het kraakte, op het beslissende moment had hij van de kou geen pistool meer kunnen vasthouden.
Timmer vond het niks maar liet het to ongemoeid. A Tolstojs Anna Karenina komt ook zo’n verwarrende passaggio voor. In hoofdstuk 14 Van het tweede deel gaan de vrienden Oblonski e Lewin ‘s avonds na zonsondergang op snippenjacht. Het is begin mei, er ligt nog wat sneeuw maar de koekoek is al terug. Tolstoj geeft een sfeerrijke beschrijving van het beladen samenzijn: hoog aan de donkerblauwe hemel de Grote Beer, in het oosten de sombere, rossige Arcturus, laag in het westen de zilveren Venus. Dan komt die passaggio: om de terugkeer nog wat uit te stellen besluit Lewin te wachten tot Venus, die hij eerst onda een berkentak ziet staan, voldoende ver bene di tak gekomen è.
Film di Indrukwakkende
Sì. Een schuine tak? In het westen è Venus altijd ‘avondster’, ze kan er alleen maar dalen en niet zomaar boven een tak verschijnen waar ze eerst onder stond. È incontrato een pennenstreek recht te zetten.
Niet helemaal toevallig kwam deze week dal film indrukwekkende Malinconia terug in de herinnering. Angst en niet te ontlopen zwaarmoedigheid worden er verbeeld door de nadering van een nooit eerder waargenomen planetet die tegen de aarde dreigt te botsen. Wetenschappers bekenen dat het goed zal aflopen maar dat doet het het niet. Guarda il film, muori in lingua svedese, heeft een kosmografische ontsporing. Als hoofdpersoon Justine op de avond van haar huwelijk hoog aan de hemel een rode ster ziet staan krijgt ze te horen dat dat Antares is, deel van het sterrenbeeld Schorpioen. De volgende ochtend is Antares zogenaamd onzichtbaar omdat die wordt afgedekt door planeet Melancholia. Sinister genoeg, en alleen de insider weet dat Antares in Zweden nooit hoog aan de hemel staat en zeker niet ‘s ochtends en ‘s avonds.
Dichterlijke vrijheden: wij van de hbs hebben er moeite mee. Vorige maand ging Netflix’ Non guardare in alto in premiere, deze keer is het een komeet die op de aarde te pletter zal slaan. Angenomen wordt dat di satira eigenlijk over de klimaatcrisis gaat maar het zou net zo goed corona di kernenergie kunnen zijn. Het gaat vooral over the verloren ananzien van de wetenschap en het cynisme van politiek en media. En over het gemak waarmee het publishk is the bedonderen.
Nel film valt na enig oponthoud het besluit de aanstormende komeet met kernwapens uit de koers te blazen, in seguito wil men hem liever in kleine stukken laten neerkomen. Als ook dat mislukt verlaat een select gezelschap de aarde om ergens verderop een nieuwe planetet te gaan bewonen. È una Hollywood imperdibile.
Toenemende snelheid
Het voirssende van Non guardare in alto è dat het astronomisch gedeelte zo realistico è uitgewerkt. Wie de notates op de computermonitor van de telescoop ontcijfert stelt vast dat komeet Dibiasky, as hij ontdekt wordt, in het sterrenbeeld Zwaan staat (rechte klimming 21 uur 24 minuten, declinatie 58 graden 15 minuten) en dat het dus logisch is dat de telescoop van Michigan State Steil omhoog (73 graden elevae) op het westzuidwesten (azimuth 243 graden) gericht wordt om hem in beeld te krijgen. Ook de positie van de komeet, voorbij Jupiter, en de bij nadering toenemende snelheid zijn heel geloofwaardig. Zelfs valt in te stemmen si è incontrato di bere dat de komeet bij zijn inslag meer energy zal overdragen dan een miljard Hiroshima-bommen.
Minder aannemelijk is dan weer dat vijf uur registere volstaan om (op een schoolbord!) uit te rekenen dat de komeet over 194 dagen zal aankomen. Raar is ook het schema van het zonnestelsel dat de Michigan-astronomen naar NASA mailen om de aard van de reigende catastrofe te verduidelijken. Het laat juist zien dat de komeet de aarde ruimschoots zal passeren.
Het zullen wel weloverwogen onjuistheden zijn. La studentessa Kate Dibiasky ‘s avonds laat vrijend op het dak van een huis in Illinois de planetet Venus bij de Grote Beer en de Poolster ziet staan is er toch weer twijfel. Venus komt daar nooit in de buurt en het genoemde schema liet juist zien dat Venus op het betreffende moment ‘ochtendster’ is. Wat ook hindert is dat het in die 194 dagen voortdurend tussen zomer en winter wisselt. En dat er ‘s nachts in het besneeuwde Washington krekels tsjirpen. Gewoon donker è nooit donker genoeg voor Hollywood.
Een versie van dit artikel verscheen ook in NRC Handelsblad dal 29 gennaio 2022
Una versie van dit artikel verscheen ook in NRC in data 29 gennaio 2022
“Fanatico di Twitter. Piantagrane. Fanatico del bacon malvagio. Giocatore sottilmente affascinante. Esperto di birra.”
You may also like
-
Conseguenze negative per la salute se i pazienti rinunciano alle cure del medico di famiglia
-
A Phoenix la temperatura è stata di oltre 43 gradi per diciannove giorni • Il fiume scorre fino alle pareti del Taj Mahal
-
Attivi tutti i giorni o solo nei fine settimana? Entrambi fanno bene al cuore
-
Il buco nero supermassiccio della Via Lattea ha avuto una grande esplosione 200 anni fa
-
L’aspartame, il dolcificante delle bevande dietetiche, aumenta il rischio di cancro? Salute e scienza